false

Gʻazoda qarshilik harakati portlamay qolgan snaryad yordamida urush boshlanganidan buyon eng yuqori martabali Isroil zobiti – polkovnik Ihsan Daksani yoʻq qildi. Zirhli mashina ichida boʻlgan boshqa zobitlar ogʻir yaralandi. Ihsan Daksaning millati druz boʻlib, yaqinda Gʻazodagi “muvaffaqiyatlari” uchun martabasi koʻtarilgandi.

Mintaqada sodir boʻlayotgan voqealar Misr manfaatlariga bevosita ziddir. Mamlakat shimoliy-sharqda Gʻazo, janubda Sudan, gʻarbda Liviya va sharqda Qizil dengiz singari beqarorlik hududlari oʻrtasida qolib ketgan. Qizil dengizda Yaman husiylarining Isroil portlari sari yoʻl olgan yoki qaysidir maʻʻnoda ishgʻolchi davlatga aloqador yuk kemalariga hujumlari xalqaro yuk tashish hajmiga salbiy taʻʻsir qilib, Suvaysh kanali daromadlari kamayishiga olib keldi.

Isroilning Gʻazoda bir yildan buyon amalga oshirib kelayotgan qatliomidan nafaqat millionlab falastinliklar, balki ona tabiat ham zarar koʻrmoqda. Urushning dastlabki 120 kunidayoq Isroil hujumlari natijasida atmosferaga 652 ming tonnagacha karbonat angidrid gazi chiqarildi, bu 26 ta davlatning yillik emissiyasidan koʻproq.

Bir urushni tugatish uni boshlashdan koʻra qiyinroq. Orqaga chekinishni istagan tomon buning uchun ishonchli bahonalar keltirishga majbur. Masʻʻullar yoʻqotishlar va yutuqlarni taqqoslashi, jang avvalida oldiga qoʻyilgan maqsadlardan qay biri amalga oshirilganini aytishi kerak boʻladi. Ayni paytda bir millat oʻzini xavfsizroq his qilayotganini yoki tanaffus shunchaki yangi toʻqnashuvlarga tayyorgarlik koʻrish uchun biroz tin olish ekanini tushunishi oʻta muhim.

HAMAS bilan urush boshlanganiga qariyb 11 oy boʻldi. Isroil rahbarlari Gʻazo sektoriga hujumni shiddatli tarzda davom ettirayotganiga qaramasdan, urushning oxiri koʻrinmaydi, aksincha, yanada kengroq toʻqnashuvlarga aylanish alomatlari koʻrinyapti, mamlakat iqtisodiyoti esa zoʻriqmoqda. Urush boshlanganidan beri 46 mingga yaqin korxona yopildi, ularning 75 foizi kichik biznes vakillari.

Umuman olganda, dunyo boʻylab harbiylar global issiqxona gazlari chiqindilarining yillik 5,5 foiziga sababchidir - bu aviatsiya va yuk tashish sanoatinikidan ham koʻproq. Yaqinda Londondagi Qirolicha Meri universiteti xodimlari Gʻazodagi soʻnggi qirgʻinning dastlabki 120 kunida hosil boʻlgan vayronalar 26 ta davlatning yillik chiqindilaridan koʻproq, degan xulosaga kelishdi – London Qirolicha Meri universiteti tadqiqotchilari maqolasidan.

Isroildagi mehmonxonalarning 10 foizi moliyaviy inqiroz yoqasida turibdi. Gʻazodagi urush boshlanganidan soʻng 2024 yilning dastlabki olti oyida mamlakat mehmonxonalarida 969 ming yoki oʻtgan yilning shu davriga nisbatan 81 foizga kam sayyoh tunagan. Sayyohlarning kam tashrif buyurayotgani mehmonxona va turizm xizmatlarini koʻrsatib kelayotgan Quddus aholisiga ham salbiy taʻʻsir koʻrsatmoqda.

Gʻazoda AQSh maxsus qoʻshinlari boshchiligida amalga oshirilgan qutqaruv operatsiyasi davomida HAMAS qoʻlidagi uch asir, ulardan biri Amerika fuqaroligiga ega, halok boʻldi. Mazkur qatliomda 274 nafar tinch aholi vakili qurbon boʻldi, 698 kishi jarohatlandi.

Oʻtgan hafta Michigan shtatidan respublikachi kongressmen Tim Uolberg Gʻazoni 1945 yil – Ikkinchi jahon urushi oxirida AQSh atom bombalari tomonidan kuli koʻkka sovurilgan Yaponiya shaharlari Nagasaki va Xirosima kabi yoʻq qilishni taklif etdi.