1639 йилда имзоланган Қаср-и Ширин битими Туркия ва Эрон ўртасидаги чегараларни белгилаб берган эди. Бу чегаралар асрлар оша ўзгаришсиз қолди, империяларнинг юксалиши ва қулашига, урушлар ва минтақавий кучлар мувозанатидаги эврилишларга бардош бера олди. География ўзгармаган бўлса-да, икки давлат ўртасидаги муносабатлар кўпинча янгиланиб турди, баъзан аста-секинлик билан бўлса, баъзан кескин тарзда. Башар Асад ҳокимиятдан кетгандан сўнг Сурия янги даврга қадам қўяр экан, бу тарихий мувозанат янги ва жиддий синовларга дуч келмоқда.

Россия ва Озарбайжон ўртасидаги самолёт қулаши ортидан юзага келаётган келишмовчиликлар кўпчиликнинг эътиборини тортяпти. Президент Илҳом Алиевнинг Москвага кескин ва баланд оҳангда норозилик билдириши, Россия фуқаролари учун виза тартибини кескинлаштириши, арман фашизмига нисбатан муросасиз эканлиги борасидаги таҳдидли баёнотлари Россия-Озарбайжон иттифоқчилик муносабатларига соя соладими, қабилидаги фаразларнинг пайдо бўлишига олиб келди. Аммо ҳар доим ҳам бу фикрларга қўшилиб бўлмайди.

"Бир халқни қул қилишнинг икки йўли бор: биринчиси қилич билан, иккинчиси эса қарз орқали. Фақат биз – «қотил иқтисодчи»лар биринчи чинакам глобал империяни яратишга муваффақ бўлдик. Бизнинг арсеналимизда кўплаб қуроллар мавжуд, лекин энг кенг тарқалгани – нефть каби жуда катта ресурсларга эга бўлган мамлакатларга Жаҳон банки ёки бошқа ташкилотларимиз номидан катта миқдорда кредит таклиф қилишдир. Аслида бу пуллар ҳеч қачон ўша мамлакатга етиб бормайди. Маблағлар ушбу ҳудудларда заводлар, электр станциялари ва портлар каби инфратузилмани қурадиган бизнинг йирик корпорацияларимизга тушади. Бу пуллардан ўша ердаги саноқли «оқсуяклар» ва бизнинг корпорацияларимиз фойда кўради". Ушбу жумлалар америкалик иқтисодчи ва ёзувчи Жон Перкинснинг машҳур «Қотил иқтисодчи»нинг эътирофлари» асаридан олинган.

Кўпчилик Лос-Анжелесдаги ёнғинларни Ғазо фожиасига боғласа, бошқалар АҚШдаги фалокатнинг ўзига хослигини, ҳукумат буни тез орада бартараф этиши ва уни Фаластиндаги каби ҳолатлар билан таққосламаслик кераклигини уқтирмоқда. Аммо асл вазият қандай? Умуман, бундай кулфатларга аслида ким айбдор?

Трампнинг ҳокимият тепасига келиши дунё геосиёсий манзарасини ўзгартирадими? Унинг Канада, Панама канали, Мексика қўлтиғи ва Гренландия бўйича даъволари қанчалик асосли? Европа мамлакатлари “Америка биринчи” ғоясига қарши тура оладими? Глобал кун тартибида Трампнинг ёнида турган Илон Маскнинг роли нималардан иборат? Хитой омили-чи?

Сурия иқтисодиёти ўн йилдан ортиқ давом этган фуқаролар уруши ва уни жаҳон молиявий тизимидан ажратиб қўйган санкциялар туфайли вайрон бўлди. Ушбу мақолада Сурия иқтисодиётининг ҳозирги ҳолати ва можаронинг савдо ҳамда давлат молиясини қандай ўзгартирганига доир умумий маълумот келтирилади.

АҚШ президентлигига сайланган Дональд Трамп 20 январь куни иккинчи муддатини бошлайди. Трампнинг беқарорлиги ва келгуси йилларда минтақавий вазиятни шакллантирадиган кўплаб номаълум омиллар туфайли янги маъмуриятнинг Яқин Шарққа қандай ёндашишини башорат қилиш жуда мушкул. Агар Трампнинг биринчи муддатидан хулоса қиладиган бўлсак, унинг иккинчи муддатдаги ташқи сиёсати чалкаш ва бетартиб бўлиши эҳтимолдан холи эмас.

2010 йилларда Сурия ва Ливандаги можаролар ҳақидаги хабарлар вақти-вақти билан газеталарда пайдо бўлди, аммо Ямандаги инқироз унутиб қўйилди. Афсуски, бу йил Ғазо, Украина ва Ливандаги можаролар туфайли Судан эътибор рўйхатидан пастга тушиб кетди. Келгуси йилда бутун дунёдаги ҳукуматлар ва ахборот агентликлари Судандаги воқеаларга эътибор қаратишлари ва суданликларнинг ҳикояларига муносиб эътибор беришнинг янги усулларини ўйлашлари керак. Британия Исломий ёрдам ташкилоти директори Туфаил Ҳусайн мақоласидан.

Суриядаги “инсон қассобхонаси” деб ҳам аталган Седная қамоқхонаси ҳақидаги ҳақиқатлар Мисрда Сиси режими томонидан қамоққа олинганларнинг оилаларини қийнаётган қўрқувларни ифодалайди ва айни пайтда қуйидаги саволларни келтириб чиқаради: Мисрда ер ости қамоқхоналари борми? Мажбуран йўқ қилинган қурбонлар қаерда? Қанчаси қийноққа солинган ёки тиббий эътиборсизликка дучор бўлган? Нега Миср ўз қамоқхоналарини халқаро текширувлар учун очмайди?

Бугун биз устимизга кийиб юрган Хитой либосларини ишлаб чиқариш қанчага тушганини биласизми? Шу туфайли, қанчадан-қанча болалар онасиз қолган, қанча эркаклар қулдек ишлатилган, қанча аёллар хўрлик ва таҳқирларни бошидан кечирган!? Биз кийган ҳар бешинчи пахталик кийим нисбатан мана шундай оғир шароитларда, зулм остида ишлаб чиқарилиши хаёлингизнинг бир четидан бўлса ҳам ўтганми?!